BILOG-project van VIL toont belang van slimme Business Intelligence-tools aan voor doelgerichte duurzaamheidsrapportering

Tijdens een slotevent in Log!Ville presenteerde VIL op 15 oktober 2024 de resultaten van het BILOG-project. Dit project ondersteunt logistieke bedrijven bij het gebruik van Business Intelligence-tools. Het speelt vooral in op de noodzaak voor betrouwbare duurzaamheidsrapporteringen die binnenkort verplicht worden onder de Europese CSRD-wetgeving. Twee succesvolle Proof of Concepts (POC’s) bij Altrea en ODTH tonen aan hoe BI-tools logistieke bedrijven kunnen helpen om zowel duurzaamheidsdoelstellingen als kostenoptimalisatie te realiseren.

Bedrijven met logistieke operaties zitten op een goudmijn aan operationele data uit boordcomputers, IoT-systemen en managementsoftware voor transport en warehousing, maar benutten die vaak onvoldoende. VIL roept ondernemingen daarom op om deze data slim in te zetten met Business Intelligence (BI)-tools, en zo klaar te zijn voor de verplichte CSRD-duurzaamheidsrapportering. Uit het BILOG-project blijkt dat de sleutel tot succes niet alleen ligt in de technologie, maar vooral in de juiste aanpak, betrokkenheid van gebruikers en de kwaliteit van de data.

“Het is belangrijk om te beginnen bij de vragen die bedrijven willen beantwoorden, niet alleen bij de beschikbare data”, zegt Dirk Staelens, projectleider bij VIL. “BI-tools werken pas echt als rapporten en dashboards gebaseerd zijn op betrouwbare data die bedrijven direct ondersteunen bij hun beslissingen.”

Kant-en-klare BI-modellen

Dirk Staelens en Dirk Jocquet (ook projectleider bij VIL) openden als spreker het BILOG-event in Log!Ville. Tijdens zijn inleidende presentatie benadrukte Dirk Jocquet dat VIL, in samenwerking met UHasselt, kant-en-klare BI-modellen heeft ontwikkeld die eenvoudig te implementeren zijn. Deze modellen bevatten stappenplannen en templates voor datamodellen. Ze zijn online beschikbaar via de Logibox. Dirk Jocquet legde uit dat het BILOG-project bedrijven helpt bij het vaststellen van doelen en databehoeften, en hen begeleidt bij het opzetten van een dataplatform voor rapportering en analyse.

POC voor datagedreven CO₂-dashboard

Een eerste POC binnen het BILOG-project had betrekking op de ontwikkeling van een CO₂-dashboard voor de logistieke serviceverlener Altrea. Het doel? Datagedreven inzichten bieden voor een duurzame bedrijfsstrategie en rapportage. Dit proces start met het definiëren van transportcategorieën (TOC’s), zoals algemene vracht en distributie, gevolgd door het berekenen van de CO₂-uitstoot per tonkilometer op basis van brandstofverbruik en afgelegde afstand. Vervolgens wordt de CO₂-emissie per rit berekend, en verdeeld over verschillende zendingen binnen die ritten. Hierdoor krijgt Altrea een duidelijk beeld van de impact per transport, wat helpt bij zowel interne als externe rapportages volgens CSRD-normen. Het eindresultaat is een interactief dashboard dat intern gebruikt kan worden, maar ook een rapportfunctie biedt voor klanten. Met deze tool kan Altrea zijn CO₂-strategie nauwkeuriger afstemmen en transparant communiceren over duurzaamheidsdoelen.

POC voor kostenbeheer in magazijnoperaties

Opslag en Distributie Ter Haeghe (ODTH), een belangrijke logistieke speler met 165.000 m² magazijnruimte, stond voor de uitdaging om zijn dienstverlening uit te breiden naar meer dan vijftig klanten in één magazijn. Voorheen was die gericht op slechts één klant. Het gevolg van deze groei was een verhoogde behoefte aan geavanceerde data-analyse voor een transparant overzicht van winstgevendheid en kostentoewijzing per klantensegment. In samenwerking met BDO en Datasense werd een BI-oplossing ontwikkeld die inzicht biedt in de profit-and-loss-structuren van ODTH. 

Savahna Voogt, senior consultant bij BDO, presenteerde de POC waarin BI-tools zoals Power BI werden ingezet om indirecte kosten nauwkeurig toe te wijzen en winstgevende segmenten te identificeren. 

Het agile projectteam werkte met wekelijkse sprints en betrok ODTH actief in de visuele ontwikkeling van dashboards. De POC leidde tot nuttige inzichten, zoals de juiste verdeelsleutels voor indirecte kosten, en vormde de basis voor verdere optimalisatie. Savahna benadrukte dat de BI-tools bij ODTH effectief de link legden tussen operationele data en strategische besluitvorming.

Dataplatform voor analyse en visualisatie

Datasense, een consultancybedrijf gespecialiseerd in dataplatformen en visualisatie, speelde een cruciale rol bij het opzetten van een robuust dataplatform voor ODTH. In de POC zorgde Datasense voor een centrale dataopslag via een datawarehouse, waarbij meerdere databronnen werden geïntegreerd.

Door Snowflake te combineren met Azure en dbt voor datatransformatie, ontstond een efficiënt platform dat gegevens van verschillende afdelingen samenbrengt en een grondige analyse mogelijk maakt. Tijdens de presentatie legde Datasense uit dat hun dataplatform is opgebouwd uit verschillende lagen, zodat de kwaliteit en consistentie van data gewaarborgd blijven. Dit platform vormt de kern voor ODTH’s nieuwe digitale strategie, waardoor het bedrijf efficiënter kan werken en eenvoudiger strategische beslissingen kan nemen.

Datagedreven besluitvorming in logistiek 

Van Moer Logistics heeft meer dan 800.000 m² aan magazijnruimte. Het bedrijf integreerde BI-tools om te voldoen aan de toenemende eisen van klanten en wetgeving. Het breidde zijn applicatieportfolio uit en zette een datalake/datawarehouse op waarmee data efficiënt opgeslagen en geanalyseerd kan worden. Dit platform helpt Van Moer niet alleen bij operationele optimalisatie, maar biedt ook strategische voordelen zoals inzicht in CO₂-uitstoot en klanttevredenheid. Met tools zoals Power BI en het dataplatform Azure kan Van Moer snel reageren op datavereisten en heeft het bedrijf een heldere, datagedreven basis voor besluitvorming. Joris Emanuel, IT-directeur bij Van Moer Logistics, gaf aan dat deze strategie de interne samenwerking heeft verbeterd en het concurrentievermogen versterkt.

VIL’s stappenplan voor BI-integratie

Het BILOG-project biedt een stapsgewijze aanpak voor de integratie van BI in logistieke bedrijven. Dirk Staelens presenteerde het zesdelige stappenplan, startend met het vaststellen van doelen (fase 1) en het aantonen van business value (fase 2) via prototyping. Hierop volgt het modelleren van datavereisten (fase 3) en de inrichting van een dataplatform (fase 4). Na het opstellen van dashboards en rapporten (fase 5) richt fase 6 zich op data governance, wat essentieel is om consistentie en betrouwbaarheid te waarborgen.

Een belangrijk onderdeel van het stappenplan is datakwaliteit en -governance. VIL moedigt bedrijven aan om rollen en verantwoordelijkheden vast te leggen en structurele monitoring van datakwaliteit door te voeren. Omdat logistieke bedrijven vaak werken met ongestructureerde data, biedt VIL richtlijnen en tools om deze uitdaging effectief aan te pakken. Het BILOG-project heeft ook specifieke aandacht voor CO₂-dashboards die bedrijven helpen om hun uitstoot transparant te rapporteren en strategisch te beheersen.